Alkoholizm jest chorobą chroniczną i przewlekłą, prowadzącą do degradacji życia we wszystkich aspektach: psychicznym, zawodowym, zdrowotnym i oczywiście także w rodzinnym. Przyczyny choroby alkoholowej bardzo często swoje źródło w nieporadności i nieśmiałości osoby nią dotkniętej. Alkohol staje się sposobem rozwiązywanie problemów i przełamywania barier w kontaktach towarzyskich. Jednak wraz z pogłębianiem się uzależnienia, dochodzi do utraty kontroli nad piciem, luk w pamięci i degradacji życia rodzinnego. Warto pamiętać, że pomimo panującego w naszym społeczeństwie błędnego przekonania mówiącego, że alkoholizm dotyczy rodzin z marginesu. Choroba alkoholowa dotyka rodzin ze wszystkich warstw społecznych. Mimo, że w wielu przypadkach nie cała rodzina pije alkohol, to uzależnienie jednego członka rodziny, wpływa destrukcyjnie na całą rodzinę. Błędne jest zatem przekonanie, że tylko alkoholik potrzebuje pomocy. Uzależnienie jednego członka rodziny – np. głowy rodziny, w wielu wypadkach powoduje współzależenie żony.
Szczególnie w trudnej sytuacji znajduje się żona osoby uzależnionej, na której barki spada ciężar związany z utrzymaniem i scalaniem rodziny, w przypadku niewywiązującego się ze swojej roli uzależnionego męża. Żony osób uzależnionych bardzo często czują się zagubione i nierozumiane przez swoje otoczenie. Dlatego bardzo często zachowują się nieracjonalnie: starają się ukryć problem pijącego męża, usprawiedliwiać jego nadużywanie alkoholu czy też brać odpowiedzialność na siebie. Często żony alkoholików próbują mieć wpływ na ilość wypijanego przez nich alkoholu, dlatego starają się ograniczać sytuację w których dochodzi do konsumpcji wysokoprocentowych trunków czy też chowają/wylewają alkohol. Niekiedy żony alkoholików w celu ukrycia problemu alkoholowego męża same kupują alkohol, żeby nikt nie widział męża kupującego alkohol. Dodatkowo żony alkoholików przejmują odpowiedzialność za pijącego męża tzn: płacą za niego długi, usprawiedliwiają jego nie obecność w pracy oraz dbają o jego zdrowie i higienę. Zazwyczaj przejmują odpowiedzialność za funkcjonowanie całej rodziny i same wychowują dzieci, co prowadzi je do choroby i wyczerpania psychicznego/fizycznego.
Nie należy zapominać ze wszystkie powyższe działania nie przyczyniają się do zaprzestania picia przez męża alkoholika. Wręcz przeciwnie, choroba męża, na skutek destruktywnego zachowania żony bardzo często ulega nasileniu. Więc jak powinna postępować Żona alkoholika? Żona żeby pomóc swojemu uzależnionemu partnerowi powinna przekierować odpowiedzialność za jego czyny na niego. Czyli nie usprawiedliwiać ani nie ukrywać jego zachowania. Powinna pozwolić na ponoszenie konsekwencji picia mężowi. Ponieważ w przeciwnym wypadku, osłaniające postępowanie żony wzmacnia jedynie przekonanie o niekaralności i wzmacnia chorobę alkoholową męża. Ważna jest także konsekwencja w działaniach i w decyzjach. Jeżeli ostrzegają swoich pijących mężów, że odejdą od nich w przypadku dalszego ich picia to powinny to zrobić, a nie dawać kolejną szansę. Same groźby zakończenia związku, nie wywołują bowiem chęci zmiany u chorego, jedynie utwierdzają go w przekonaniu że żona nigdy nie odejdzie. Ponadto żony powinny powstrzymać się przed kontrolowaniem picia, nie powinny chować ani wylewać alkoholu, ponieważ powoduje to skutek odwrotny od zamierzonego.
Oczywiście wcielenie powyższych zaleceń, dla udręczonej nałogiem męża kobiety, nie jest łatwe. Dlatego bardzo ważne jest żeby udała się na terapię dla osób współuzależnionych w najbliższym Ośrodku Terapii Uzależnień lub zwróciła się o pomoc do grup samopomocowych np. Al-Anon i zaczęła pracę na 12 krokach. Uzyska tam wsparcie i wiedzę jak zmieniać swoje postępowanie w sposób konstruktywny i bezpieczny dla siebie i najbliższych.
JAK POSTEPOWAĆ Z ALKOHOLIKIEM, A JAK NIE?
Alkoholizm jest chorobą chroniczną i przewleką. Nie tylko dotyka osoby uzależnionej ale także jego otoczenia. Bardzo często osoby bliskie, ze względu na brak wiedzy, czy też umiejętności, próbują pomóc osobie uzależnionej w niewłaściwy sposób. Najczęściej próbują ukrywać problem bądź ochraniać przed konsekwencjami picia osobę uzależnioną. Z drugiej strony próbują szantażować emocjonalnie lub wpędzać w poczucie winy chorego. Najczęściej powyższe działania nie tylko nie przynoszą pożądanego efektu, ale jeszcze dodatkowo rozkręcają picie u osoby uzależnionej, a u osoby niosącej pomoc wywołują frustrację i poczucie winy. Dlatego bardzo ważne jest, żeby wiedzieć jak postępować z alkoholikiem, nie rozwijając jego choroby i samemu nie brnąć w współzależenie. Poniżej prezentujemy parę sugestii, jak w konstruktywny sposób postępować z alkoholikiem:
- Nie obwiniaj się – nawet jeżeli słyszysz od osoby pijącej że „ pije przez Ciebie”- to nie wierz w to. Jest to bowiem zabieg osoby uzależnionej na zrzucenie z siebie odpowiedzialności.
- Nie próbuj leczyć samemu – trzeba pamiętać, że nie możesz brać ciężaru leczenia na swoje barki. Jest to zadanie dla wykwalifikowanego terapeuty.
- Nie wzbudzaj poczucia winy u osoby uzależnionej: pamiętaj, że uzależnienie nie jest grzechem a jest chorobą oraz że nie jest kwestią siły charakteru, a zaburzeniem psychicznym.
- Nie kontroluj picia osoby uzależnionej. Rodzina i znajomi osoby uzależnionej bardzo często próbują mieć wpływ na ilość wypijanego alkoholu przez chorego: chowając przed nim alkohol, wylewając go lub pozbawiają pieniędzy na jego zakup. Powoduje to tylko awantury z chorym i niedopuszczenie do poniesienia przez niego konsekwencji picia, co paradoksalnie prowadzi do zwiększenia wypijanego alkoholu przez chorego a nie jego zmniejszenia.
- Nie pomagaj w ukrywaniu problemu – nie tłumacz w pracy, nie tłumacz przed znajomymi. Robiąc tak, wspierasz chorobę i nie pozwalasz choremu stawić czoła konsekwencjom jego czynów.
- Nie akceptuj niedopuszczalnego zachowania – godząc się na bicie i poniżające traktowanie doprowadzasz do własnej traumy. Więc jak tylko doświadczysz przemocy bądź innego zachowania przestępczego natychmiast zgłoś to do odpowiednich organów, jak najszybciej zgłoś się po pomoc.
- Poszukaj specjalistycznego wsparcia. Nawet jeżeli jesteś osobą niepijącą, to na skutek picia osoby Ci bliskiej, możesz doświadczać nieprzyjemnych stanów emocjonalnych i napięć. W związku z czym, z pewnością przyda Ci się wsparcie i pomoc w radzeniu sobie z tymi stanami. Ponadto uzyskasz wiedzę o chorobie alkoholowej oraz wsparcie – jak sobie radzić z alkoholikiem, jak leczyć alkoholizm, jak pomóc alkoholikowi.
- Nie kłóć się z alkoholikiem, gdy jest pod wpływem alkoholu. Rozmowa z bliską osobą w stanie upojenia, która nie ma kontroli nad swoim zachowaniem, nie przyniesie oczekiwanego efektu.
- Rozmawiaj z alkoholikiem poważnie o podjęciu leczenia tylko, gdy jest trzeźwy. Unikaj negatywnych i oceniających opinii. Przygotuj się na każdą odpowiedź i postaraj się zachować spokój. Nie bierz tego osobiście. Daj czas i przestrzeń na podjęcie decyzji i wysłuchaj tego, co chory ma do powiedzenia. Bądź konsekwentny. Podejmuj rozmowy.
